H A T A Y
Antakya Katolik Kilisesi ve Arkada Sarimiye Camisi
Minaresi
Yazı ve Fotoğraflar: leventkaracaoglu@gmail.com
Kaynak göstererek kullanabilirsiniz.
Hatay mı, Antakya mı ?
Günlük hayatta çoğumuz aklımıza önce hangi gelirse
onu kullanıyoruz. Aynı şey olduğunu düşünüyoruz.
Cevabı çok kısa ve net. Hatay il, Antakya ilçe.
Antakya, 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Hatay ilinde Büyükşehir
belediyesi kurulmasından sonra ilçe olmuş.
Hatay Türkiye'nin en eski yerleşim yerlerinden
biri. Türkiye'nin en kalabalık 13. şehri.
Hatay tarih boyunca konumu nedeniyle de çok farklı
milletlerin, inanışların ve kültürlerin kaynaştığı nokta olmuş. Bu durum kent
yaşayanlarının daha hoşgörülü, farklılıkları içinde barındırmasına neden
olmuştur. Bunun sonucunda da kültürel zenginlik ortaya çıkmıştır.
Bugün bile Müslüman, Hristiyan ve Musevi inançları
iç içe, cami, Kilise ve Sinagog varlıklarını sürdürebilmektedir.
"Altın Tasta Gül Kuruttum"
Hatay türkülerinin Çukurova bozlaklarından ve
çevredeki diğer yerlerin türkülerinden farklı olduğunu yeni öğrendim.
Hatay türkülerine en güzel örneklerden biri "Altın Tasta Gül Kuruttum"
türküsüymüş. Aradım buldum ilk kez Şevval Sam’ın yorumunda dinledim.
Çok dokunaklı ve içten geldi, sevdim. Dinleyin
sizin de seveceğinize inanıyorum.
"Altın Tasta Gül Kuruttum" / Şevval Sam
Gaziantep'den Hatay'a
Gaziantep'den kiraladığımız araç ile Nurdağı,
İslahiye, Hassa ve Kırıkhan üzerinden yaklaşık 174 km süren keyifli bir
yolculuk yaptık.
Daha önce telefonla yer ayırttığımız ve yerini
bildiğimiz Öğretmenevine giderek arabamızı ve eşyalarımızı bırakarak hemen
dışarı çıktık.
Konaklama yapanların araçları için park yeri var.
Otel yeni bakımdan geçmiş, iyi niyetli çalışanları var. Konumu da çok iyi,
merkeze çok yakın ve yürüme mesafesinde.
Ancak günümüzde yeni açılan zincir oteller, düşen
fiyatlar, eğitimli personele sahip otellerle ne kadar daha yarışabilir
bilmiyorum.
2 kişi oda + kahvaltı 1 gece fiyatı 80 TL
Adres:
Cumhuriyet Mahallesi 31040 Hatay
Tel: +90 0326 216 1156
St. Pierre Kilisesi
Hz. İsa ölünce dünyaya yayılan havarilerinden biri
olan St. Pierre M.S 30' larda Antakya'ya gelmiş. Bugün kilisesin bulunduğu
mağarada gizli olarak ilk dini ayini yönetmiş.
İlk defa Hristiyan (Hristos) kelimesinin bu
dönemde burada kullanıldığına inanılıyor.
1983 yılında Papa VI Paul bu kilisenin
Hristiyanlar için Haç yerlerinden biri olduğunu kabul edince buranın önemi
artmış. Hristiyanlar her yıl 29 Haziranda St Pierre günü kutlamaları için bu
kilisede toplanıyorlarmış.
St. Pierre Kilisesi
Kilisenin içinde bulunan ve arkasındaki dağa doğru
uzanan bir tünel var.
Bu tüneli baskınlar sırasında kilisede bulunan Hristiyanların kaçmak için kullandığı sanılıyor.
Bu tüneli baskınlar sırasında kilisede bulunan Hristiyanların kaçmak için kullandığı sanılıyor.
St. Pierre Kilisesi, solda tünel girişi
St. Pierre Kilisesine Reyhanlı yolundan sağa
saparak ulaşabilirsiniz (Merkeze 2 km uzaklıkta). Yapımı devam eden Hatay
Hilton Oteline yakın.
St. Pierre Kilisesi Pazartesi kapalı.
Müzekart geçerli. Giriş ücreti 10 TL
Adres:
Kücük Dalyan Mahallesi Antakya, Akasya, 31000
Hatay
Tel: +90 326 214 92 17
Cehennem Kayıkçısı (Charonion)
Daha önceden bilgisi olmayanlar St. Pierre
Kilisesine gidiyor ama 200 m ilerisinde bulunan Cehennem kayıkçısı (Charonion)
kabartmasını görmeden dönüyor (yamaçta, karşıdan görmek mümkün değil. Ayak
izlerinin oluşturduğu yolu takip etmek gerekiyor).
St. Pierre Kilisesine sabah erken, açılış
saatinden önce gidince oyalanmak için dolaşırken keçilerini otlatan bir çoban
gördüm. Sohbet etmek ve fotoğraflamak için yaklaştım.
Elektrik teknisyenliği mesleğini bırakmak zorunda
kalmış. Çobanı işi bırakınca keçilerine çobanlık yapmaya başlamış.
"Cehennem Kayıkçısı" Çobanı
Takip et sana ilginç bir şey göstereceğim dedi.
Biraz tırmandık ve Cehennem Kayıkçısı kabartmasını
gördüm.
Araştırınca bunun ne olduğunu öğrendim. Çoban
yanlış biliyordu, bu kabartmanın Meryem'e ait olduğunu söylüyordu.
Selevkos kralı Antiochus IV Epiphanes (M.Ö 175 -
164) döneminden günümüze kalmış bir kabartma Charonion.
Cehennem Kayıkçısı
4 m x 1.5 m boyutlarında bir kadın portresi. Kral
Antiochus döneminde Antakya'da çok sayıda ölüme neden olan veba salgını
sırasında yapılmış.
Hastalıktan ölümleri durdurmak için kahin Leios
kente yüksekten bakan büyük bir kabartmanın yapılmasını istiyor.
Cehennem Kayıkçısının öyküsü bu.
Aydın Kasabı ve Hatay Tepsi kebabı
Hatay'da tepsi kebabı çok sevilen ve yenilen bir
yemek. Başka yerlerde pek görmediğim uygulama burada var. Giriş kasap dükkanı,
girişte siparişinizi veriyorsunuz.
Zaten kasap kaç kişi olduğunuza bakarak işe
koyuluyor. Kuzu etinden hemen orada kıyma yapıyor kağıt ve tepsi kebabı için
harcı hazırlıyor.
Biz iki kişiyiz, pek yağlı olmasın diyebildim.
Tamam abi size 400 gr yeter dedi.
Tepsinin içine sıvadığı kıymanın yanlarına
domates, acı biberleri yerleştirdi ve komşu odun fırınına çırakla gönderdi.
Hatay Tepsi Kebabı
Dükkanın geri kalan kısmına, yani lokanta kısmına
geçtikten yaklaşık 15 dakika sonra sıcacık tepsi kebabı ve çıtır 2 adet büyük
ramazan pidesi benzeri pideler üzerinde önümüze konuldu. Servis tabağı filan
yok, çatal ve ayran. Afiyet olsun.
Farklı bir tat, Hatay'a giden herkesin tatmasını
tavsiye ederim.
400 gr lık Tepsi kebabı ve iç içme koca bir sürahi
ayran 28 TL
Adres:
Uzun Çarşı caddesi No: 145 Antakya / Hatay
Tel: +90 326 2160024
www.aydinkasabi.com
Affan kahvesi
Gaziantep için Tahmis kahvehanesi neyse Hatay için
Affan kahvehanesi o.
Her ikisini de gören biri olarak Tahmis Kahvehanesini daha
konforlu ama turistik.
Affan Kahvehanesini ise daha halk tipi, işlevi
mahallenin amcalarının, dedelerinin oyun oynadığı bir yer olarak değerlendiririm.
Affan kahvehanesi
Fransızlardan kalma 100 yaşındaki bu kahvehanenin
arkasında sarmaşıklarla örülmüş yazlık bölümü de var.
Yüksek tavanlı kahvehanede 1 saate yakın zaman
geçirdik eşimle birlikte. Hem sahibi, çalışanlar hem de oyun oynayan abiler
bizimle çok ilgilendiler ve sohbet ettiler.
Fotoğraf konusunda ise artık o kadar alışmışlar ki
hiç rahatsız olmuyorlar. Yeter artık demeler, ters bakmalar hiç yok. Benden daha rahatlar.
Affan kahvehanesi
Affan Kahvehanesinde önce bir kahve ısmarlıyoruz.
Bizim süvari burada karşımızda.
Çay bardağında kahve güzel olunca bitmesin der
insan, bu öyle.
Biraz aradan zaman geçince masalardan çay
ikramları geliyor. Fazla gelir içemeyiz demek ayıp olacak, geri çevirmek yok.
Affan kahvehanesi / Haytalı
Fırsatını bulunca Affan kahvesinin spesiyal
ürününü ısmarlıyoruz; 2 tane Haytalı lütfen.
Haytalı; altında şekersiz, süt ve mısır unu ile
yapılan muhallebinin üzerine Affan'a has vanilyalı 3 top dondurma ve bol gerçek
gül suyu eklenen Arap kültürünün (Ürdün)
bir tatlısı.
Haytalı özel, metal kürek biçiminde tatlı kaşığı
ile geliyor.
Bir kere dondurması son yıllarda yediğim en güzel
dondurma, gül suyu ayrı bir tat, muhallebi ayrı bir tat.
Hatay'a gelip Affan Kahvehanesine gitmeyen, Affan
kahvehanesine gidip de Haytalı yemeyenlere hakkımı helal etmiyorum :)
Adres:
Kurtuluş Caddesi No: 42 Antakya/Hatay
Tel:+90326 215 1248
Sultan Sofrası
Hatay gezimize başlamadan önce her şeyi
programlamıştık. Bir öğle yemeğini eşimin önerisiyle Sultan Sofrasında
yiyecektik.
Ancak mevsim olarak günlerin kısalması, değişen
kış saatine uyum zorluğumuz ve daha önce gördüğümüz Hatay merkez yerine
civarına dolaşmamız, oralarda yemek yemek zorunda kaldık.
Hatay'a tekrar döndüğümüzde dolaşırken Sultan
Sofrasının kapısının önünde, kaldırımda bulduk kendimizi.
Bu defa nasip olmadı, bir başka gelişimizde
inşallah derken arkamızdan bir ses; Lütfen içeri geçin, içeride bakın dedi.
Ben de kim olduğunu bilmeden; maalesef çok tokuz,
yemek yiyemeyeceğiz dedim.
Ben bu işletmenin sahibiyim yemek yemeniz şart değil, buyurun tanışalım,
çay kahve içeriz diyerek davet etti.
Oruk / Bir başka zamana kaldı :)
Derken sohbet uzadı çay ve kahvenin dışında bir
porsiyon Künefeyi ve kabak tatlısı çeşitlerini eşimle paylaştık.
Künefe
Masaları, salonu, mutfağı tertipli, temiz,
servisin güler yüzlü olduğunu gördüm. Hatay mutfağının örnek yemeklerinin ve
hamur işlerinin her gün menüde olduğunu gördüm.
Yöresel yemek yetmez, yöresel kahvaltılıkların
bulunduğu bir kahvaltı salonu açmak gerekir diye düşünen Metin bey eski bir
konakta yeni işletmesini açmış.
Hatay gezinizde Sultan Sofrasını programınızda yer
verin derim.
Elbette bizim gibi değil :)
Adres:
İstiklal Caddesi 20/A Antakya/Hatay
Tel: +90326 213 8759
Samandağ / Vakıflı Köyü
Daha önce görmediğimiz vakıflı köyünü bu defa
ziyaret etmek istiyoruz.
Vakıflı, nüfusunun tamamı Ermeni vatandaşlarımızdan oluşan bir köyümüz (yaklaşık 140 kişi).
Vakıflı, nüfusunun tamamı Ermeni vatandaşlarımızdan oluşan bir köyümüz (yaklaşık 140 kişi).
Köyün sakinlerinin İstanbul ve batı Avrupa
ülkelerinde yaşayan akrabaları ile yakın ilişkileri ve seyahatleri var. O
nedenle mevsimlere göre nüfus değişiyor.
Vakıflı bağlı olduğu Samandağ ilçesine 5 km,
Suriye sınırına ise 30 km mesafede.
Organik tarımın yapıldığı köyde 2004 yılında
Türkiye'ye 1 Milyon Euro ihracat geliri elde edilmiş.
Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK) Toplumsal
ve Sportif Fair Play ödülünü Vakıflı köyüne vermiş.
Vakıflı Köy Kooperatifi Fark Yaratanlar (Video)
Vakıflı köyünde 2004 yılında kurulan
kooperatifinde 5 kadınla kurulan kolunun bugün neler yaptığını gördüm.
Kadınlar evlerinde ürettikleri reçel, defne
sabunu, meyve suyu, defne yağı, nar ekşisi ve 17 çeşit likörü 3 şubede
satıyorlar.
Satıştan elde edilen gelirin %80'i üreticinin, %
20'si kooperatife kalıyormuş.
Köy kahvehanesine bitişik şubelerinden yaptığım
alışveriş sonrası siparişimi (tutarı 120 TL) kargo ile Bergama'ya adresime
gönderdiler.
Garbis Kuş bey siparişimizi alıyor
Köyde sokaklar, bahçeler, evler ve Kilise çok
bakımlı. Gözü yoran, çirkin, sakil hiç bir görüntü yok.
Vakıflar Köyü Sakinleri (Video)
Tam tersi her yer mandalina ve portakal bahçesi,
kaldırımlı yollar. Manzarada çok güzel yamaçtan aşağıdaki ileride Akdeniz
sahili.
Köy kahvehanesinin bahçesinde ulu ağaçlar altında
sabah kahvaltısı yapan çok sayıda gezgin köyün ekonomisine katkı sağlıyor.
Turizmden yüzü gülmeye başlayan köy halkı
gelenlere ilgi gösteriyor, sohbet ediyor, sorulara net cevaplar veriyor.
Ohannes bey Almanya'da emekli olunca köyüne
Vakıflı'ya yerleşmiş
Hıdırbey Köyü ve Musa Ağacı
Samandağ'a 6 - 7 km uzaklıkta, vakıflı köyünün
biraz ilerisinde.
Sizin için bir rota çizecek olursam;
Samandağ'a
yapacağınız bir gezide Samandağ'dan sonra önce Vakıflı Köyüne ziyaret sonra
yola devam ederek Hıdırbey Köyüne ve daha sonra geri dönerken Vakıflı'ya
gelmeden az önce sağa dönen bir yol var ( o yolun başlangıcında bir lokanta
olacak) takip edin o yol sizi güzel manzaralar eşliğinde Kapısuyu üzerinden
Çevlik sahiline, sahilde bulunan Titus Tüneline (Vespasianus), Hz. Hızır
Türbesi, sonrasında Samandağ'a dönmenizi sağlayacak.
Böylece aynı yolu görmeden bir daire çizmiş
olacak, başka yerlerde görmüş olacaksınız.
Hıdırbey Köyünün adını duyuran köyün merkezinde
bulunan dev çınar ağacı aslında Bu ağaca Musa Ağacı adı verilmiş ve bir
efsaneye konu olmuş.
Musa Ağacı
Bunun dışında sakin, yeşillik ve suyu bol bir köy.
Çınarın kenarından kanal içine alınmış bir dere geçiyor ve oturma alanları var.
Taş binada köyün kahvesinde mola verebilir, çay
eşliğinde yöre halkı ile güzel sohbetler edebilirsiniz.
Hıdırbey Sakini
Musa Ağacı ile ilgili mitolojik hikâye * şöyledir;
Hz Hızır ile Hz. Musa’nın Samandağ buluşmasından
sonra Hz. Musa, Musa Dağı’na çıkmak üzere yola çıkar.
Hıdırbey köyündeki Musa Ağacı’nın bulunduğu yere
geldiğinde çok susar.
Bastonunu bu ağacın bulunduğu yere sapladıktan
sonra, hemen yanındaki dereye su içmeye gider.
Su içip döndüğünde ise, yere diktiği bastonunun
bir çınar filizi haline geldiğini ve yeşerdiğini görür.
*Alıntıdır
Titus (Vespasianus) Tüneli
Titus tüneli Samandağ / Çevlik sahilinde girişi
Jandarma karakoluna yakın denize hakim bir yerde.
Titus Tüneli Yolu
İmparator Titus Flavius Vespasianus tarafından
(M.S 69 - M.S 81) yaptırılmış tünel 1380 m uzunluğunda, ortalama 7 m
yükseklikte ve 6 m genişliğe sahip.
Bol yağışlar sonrası gelen seller, zamanla
Seleukeia Pieria liman kentini tahrip etmeye ve alüvyonla doldurup kullanılmaz
bir hale getirmeye başlayınca, dağın bir bölümünü delinerek bir tünel açılması
ve sellerin getireceği alüvyonlardan kurtarılması düşünülmüş.
Titus Tüneli
Samandağ civarına yapacağınız gezide mutlaka bu
tüneli görün. Tünelin büyük bir bölümü küçük bahçelerin kenarından geçiyor. (Bu
bahçelerde sarımsak, dereotu, maydanoz, roka ekili. Nar ekşisi kaynatılıyor
mevsimine göre)
Titus Tüneli Yakınında Dereotu Ekilen Bahçe
Nekrapol Alanı
Titus Tünelinin epey ilerisinde sağa doğru
kıvrılan yolu takip ederseniz nekrapol (mezarlık) alanına "Beşikli Mağara"ya
gelirsiniz.
Beşikli Mağara
2014 yılında tünel UNESCO'nun Dünya Mirası Geçici
Listesi'ne eklenmiş.
Her gün açık.
Müzekart geçerli.
Giriş Ücreti: 5 TL
Hz. HIZIR
TÜRBESİ *
Hatay’da toplam
327 türbeden 299’u Alevi Nusayrîlere aittir. Toplam 299 türbeden 51’inin
Hızır’ın adına yapılmış olması Nusayrîlerde (Arap Alevi’si) Hızır inancının çok
güçlü olduğunu açıkça göstermektedir
Hz. Hızır Türbesi
Tarih
boyunca kültürel zenginliklerimiz arasında Hızır sözcüğünün çok önemli ve anlamlı
yeri bulunur.
Buna göre Hızır sözcüğü, her zaman imdada yetişen ve zora
düşenleri kurtaran bir sözcük olarak kültürümüze geçmiştir.
O nedenle,
Müslümanların inanışına göre, Hazreti Hızır, her türlü yardıma koşan ve
kişileri zor durumdan kurtaran bir güce ve özelliğe sahiptir.
Samandağ
ilçesindeki türbe de Müslümanlara göre, Hz. Hızır ile Hz. Musa’nın buluştukları
yerdir. Hıristiyanlara göre ise, Mar Circus (ST.Corc) olarak bilinir.
O nedenle bu
buluşma noktası, her inançtan insanların gelip ziyaret ederek, dua ettikleri ve
adak adadıkları kutsal bir yer olmasıyla ün yapmıştır.
Hz. Hızır Türbesi içi
Hz. Hızır
(Mar Circus), özellikle denizcilerin ve yardıma muhtaç olanların imdadına
yetişen, ilahi bir güç olarak bilinir. Yani kötülüklerin de düşmanıdır.
O nedenle,
Samandağ ilçesinde deniz kenarında Hz. Hızır ile Hz. Musa’nın buluşma noktası
olarak kabul edilen yere, bu türbe inşa edilmiştir.
* Alıntıdır.
Adres:
Samandağ Sahili